O‘zbekiston Ilm-Fani: Tarixi va rivoji

Akademiklar

O‘zbekiston Respublikasi
Fanlar akademiyasi

Fundamental kutubxonasi
Akademiklar

Ahadova Muhabbat

Ahadova Muhabbat    Ahadova  Muhabbat  1921-yil 5-noyabrda Buxoro  shahrida Xo‘ja Zayniddin guzarida  xizmatchi oilasida tug‘ildi. Bobosi mullo  Vahob  bilimli  kishi bo‘lib , riyozatdan dars bergan  va o‘g‘li  Axatjonni  bilimdon  odam qilib o‘qitgan.Muhabbat opa 1928-1932 yillarda  maktabda tahsil topgan, so‘ng 1932-1935  yillarda Buxoro  xotin-qizlar  texnikumida o‘qidi  va uni  imtiyozli diplom  bilan bitirib , 1935-1940  yillarda  Muhabbat opa  Buxoro Davlat pedagogika  institutida o‘qib, imtiyozli  diplom  bilan  tugatdi va shu  institutning  " Mexanika"  kafedrasiga  ishga  qoldirildi. Avval  assistent, katta o‘qituvchi , dotsent, professor vazifasini  bajaruvchi unvonlarni oldi."Mexanika" kafedrasiga ishga qoldirildi. Avval assistent, katta o‘qituvchi, dotsent, professor vazifasin  bajaruvchi unvonlarni oldi.Institutda Analitik geometriya, proektiv geometriya, chizma geometriya, matematika, tarixdan (ma’ruzalar, amaliy mashg‘ulotlar olib bordi. 1954-1955 yillarda Moskvada Lomonosov nomli universitetda bir yillik o‘qishni (FPK) muvaffaqiyatli bitirdi. Matematika tarixi sohasida akademiklar, professorlrp ma’ruzalarini tinglab seminarlarga qatnashdi. Unga mashhur O‘rta Osiyolik olimlarning matematika sohasidagi faoliyatlarini ilmiy o‘rganish topshirildi. Bu sohada ko‘p yillar izlanishlar olib borgan. Muhabbatopa birinchi marta Respublikada 1966 yili Toshkent Davlat  universitetida "Mashhur entsiklopedist olim Abu Ali Ibn Sinoning fizika-matematika sohasidagi ijodi" mavzuida nomzodlik dissertatsiyasini yoqladi.Muhabbat opa o‘rta asrlarda Markaziy Osiyoda yashagan entsiklopedist olimlarning matematika sohasidagi ijodlarini yoshlarimizga targ‘ib etish, halqimizga yetkazish sohasida tinmay mehnat qildi. 35 dan ortiq ilmiy ishlar yozdi. Bular orasida 1983 yilda nashr etilgan "O‘rta Osiyolik olimlar va ularning matematikaga doyr ishlari" kitobi oliy o‘quv yurtlari studentlari va maktab o‘qituvchilariga katta yordam beradi. Muhabbat opa kitoblar orasida "Umar Hayyom—matematik olim" (1972-yil), "Beruniy va uning matematikaga oid ishlari" (1976-yil), "Abu Ali Ibn Sino va fizika-matematika fanlari" (1980-yil) va boshqalar bor.1994-yilda mashhur astronom matematik Ulug‘bek tug‘ilganiga 600 yil to‘lishi munosabati bilan o‘tgan bayramlarga bag‘ishlab "Temurxon naslidan Sulton Ulug‘bek" nomli risolani, 1996-yil sohibqiron Amir Temur yili deb e’lon qilinganligiga bag‘ishlanib "Hind matematikasi taraqqiyotida markaziy Osiyo olimlarining hamkorligi" nomli kitoblari nashr etildi.1958-1961 yillarda matematika fakulteti dekani bo‘lib 1971-1977 yillarda esa umumiy matematika kafedrasi mudiri  bo‘lib ishlagan.Urush borayotgan kunlarning birida viloyat rahbarligidai biri Muhabbat opani "Siz viloyat radio komitetida diktorlik vazifasini bajarishingiz kerak" deb vazifa topshirdi. Shunday qilib 1943-1945 yillarda viloyat radio komitetida diktor bo‘lib ishladi. O‘sha kunlardagi eng quvonchli voqea shu ediki, 1945-yil 9 may kuni ertalab soat 7 da uni zudlik bilan radio komitetiga chaqirishdi. G‘alaba haqidagi xushhabarni halqimizga yetkazish kerak ekan. Bu hushhabarni har 15 minutda qayta-qayta o‘qib, halqga eshittirib turishdi. Fahrli voqea Muhabbat opaning esiga bir umr saqlanib qoldi.Ulug‘ vatan urushi davrida Shofirkonda, G‘ijduvonda institut filiallari tashkil bo‘lgan edi. Muhabbat opa shu filiallariga borib, Oliy matematikadan ma’ro‘zalar o‘qidi.U kishining turmush o‘rtog‘i, 1939-yilda Buxoro Davaat pedagogika institutida fizika-matematika fakultetini bitirib armiyaga ketgan va ikkinchi jahon urushining birinchi kunidan boshlab frontlarda jang qilgan, G‘alaba bayramini  Berlg qarshi olgan. Ko‘p orden va medallar sohibi Mirxonov Abbos (1915-1987 y.) edi. Abbos aka institutda 1946-yil fevral  oyidan boshlab, umrining oxirigacha katta o‘qituvchi bo‘lib ishladi. Muhabbat opaning oilada uch farzandi: Safiyaxon, Abdullajon va  Manzuraxon bo‘lib, ular ham fizika-matematika fanlaridan, o‘qituvchi, hozirda uchalalari ham oilalik. Muhabbat opa "O‘zbekistonda hizmat ko‘rsatgan halq maorifi xodimi" unvoni, "Hurmat belgisi" ordeni bilan, "Shuhrat" medali bilan mukofotlangan.
 

 



Kitoblari. Maqolalari. Ilmiy-tadqiqot ishlari. Yutuqlari

service-icon

Aniq fanlar

Aniq fanlar tarkibiga matematika, informatika kabi fanlar kiradi.

service-icon

Ijtimoiy-gumanitar fanlar

Ijtimoiy-gumanitar fanlar qatoriga antropologiya, arxeologiya, iqtisodiyot, siyosat , sotsiologiya, tarix, huquqshunoslik, psixologiya kabi fanlar kiradi

service-icon

Tabiiy fanlar

Tabiiy fanlar sirasiga astronomiya, fizika, geografiya, kimyo, biologiya kabi fanlar kiradi.

service-icon

Filologiya

Filologiya tarkibiga tilshunoslik, adabiyotshunoslik kabi fanlar kiradi.

Aniq fanlar20



Ijtimoiy-gumanitar fanlar20



Tabiiy fanlar50



Filologiya10